Het is alweer twintig jaar geleden maar het land heeft er tot op de dag van vandaag nog last van; de Amerikaanse inval in Irak in 2003. Het argument was dat Saddam Hussein massavernietigingswapens had, maar die zijn uiteindelijk nooit gevonden. En dat het Iraakse volk er beter van werd bleek later ook larie. Irak stortte zich na het vertrek van de V.S. in een burgeroorlog en wetteloosheid viert tegenwoordig hoogtij.
Maar begin 2003 was daar nog niets van duidelijk; Amerika stond, als zelfbenoemd wereldridder tegen het terrorisme, klaar om Irak te ontdoen van Hussein. De speerpunt van de Amerikaanse inval waren de mariniers en de tip dáárvan waren de verkenners van Hitman. Rolling Stone journalist Evan Wright reisde mee en tekende zijn ervaringen op. Het resultaat: Generation Kill.
In Generation Kill spelen de verkenners van de Hitman compagnie de hoofdrol. Het zijn mannen die een afspiegeling vormen van de Amerikaanse middel- en lagere maatschappij. De mariniers zijn opgeleid om stealthy verkenningsmissies uit te voeren; erin en eruit zonder dat iemand je ziet. De legerleiding heeft in Irak echter een andere opdracht voor ze. In ongepantserde Humvee terreinwagens stormen zij vooruit, door dorpen en steden, om vuur aan te trekken. Het lijken vaker zelfmoordsessies dan goed uitgedachte operaties.
Al snel slaat de twijfel dan ook toe onder de mariniers. Wat zijn hun leidinggevenden in godsnaam aan het doen? Tot hoeveel slachtoffers leidt dit? Daarbovenop komt dat ze slecht toegerust zijn. Geen wapenolie waardoor machinegeweren vastslaan, geen batterijen voor hun nachtkijkers en te weinig munitie. Het klinkt als een derdewereldleger maar de realiteit blijkt dat dit ook een elite-eenheid als de First Recon overkomt. Goed voor het moraal? Niet bepaald.
In deze chaos proberen luitenant Fick en zijn teamleiders hun hoofd koel te houden. Een bijzondere rol is weggelegd voor teamleider Brad ‘Iceman’ Colbert. Hij is vaak degene die het initiatief neemt, zijn opdracht stoïcijns uitvoert maar tegelijkertijd goed op zijn mannen let. Het is rots in een woelige branding die de Amerikaanse inval is.
Die chaos weet Wright goed weer te geven in Generation Kill. Niet alleen de hevige gevechten in de dorpen op weg naar Bagdad, maar ook de interne strijd binnen de verkenningsmariniers. Wright maakt een prachtige kenmerkschets van de bijzondere leidinggevenden die er een zooitje van maken. Zo is er de compagniecommandant, Encino Man. Het is een kapitein met chronische incompetentie die meer dan eens bijna zijn hele compagnie de vernieling in helpt. Paradoxaal is het feit dat juist deze incompetentie ervoor zorgt dat hij zijn compagnie niet de dood injaagt. Bij een danger close luchtaanval die hij oproept, gebruikt hij het verkeerde protocol. Een ander karakter die bijzonder ongeschikt is voor zijn werk, is kapitein America. Hij is bijna constant in een psychotische staat, roept paniekerig over de radio wanneer ze onder vuur komen te liggen én steekt bijna een gevangene met een bajonet. De ergste vijand komt van binnenuit, zeggen ze weleens.
Evan Wright neemt in Generation Kill geen blad voor de mond en dat is verfrissend. Hij schrijft wat hij ziet. Zo is respect voor een leidinggevende er alleen als het verdiend wordt, en blijken de manschappen zaken slecht te vergeten als hun luitenant het verknalt. In deze hoedanigheid is Generation Kill een soort van moderne Band of Brothers, maar in het leven binnen een compagnie nog net iets rauwer en realistischer weergegeven. En dat komt simpelweg omdat Wright er zelf bij was.
Generation Kill is een rauw en realistisch verslag van hoe oorlog écht ervaren wordt door de mannen die het moeten voeren. Tijdloos.
En o ja, voor degenen die denken; dit komt me bekend voor. Dat kan! Generation Kill is tot tv-serie getransformeerd door HBO. En ook de serie is een regelrechte aanrader.
